در پی بررسیهای انجامشده توسط انجمن فولاد آذربایجان درخصوص وضعیت تعرفههای صادرات محصولات فولادی ایران به کشورهای همسایه، مشخص شد که علیرغم توافقات منطقهای و عضویت ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU)، همچنان برخی کشورها تعرفههای بالایی برای واردات محصولات ایرانی وضع کردهاند.
این در حالی است که محصولات مشابه از کشورهایی مثل روسیه و ترکیه با تعرفههای پایینتر یا حتی صفر وارد میشوند، و همین موضوع موجب کاهش رقابتپذیری فولاد ایران در بازارهای منطقه شده است.
خلاصه وضعیت فعلی تعرفهها در بازارهای همسایه:
ارمنستان (عضو اوراسیا)
• میلگرد: 100 دلار/تن
• نبشی/ناودانی: 8٪
• لوله و قوطی: 8–10٪
• روسیه: تعرفه صفر
آذربایجان
• میلگرد: 5٪
• نبشی/ناودانی: 5٪
• لوله و قوطی:5–10٪
• روسیه/ترکیه: 0–2٪
گرجستان
• میلگرد، نبشی، لوله: صفر
• وضعیت برابر با ایران
ترکمنستان
• میلگرد: 5٪
• نبشی/ناودانی: 5٪
• لوله و قوطی: 5–8٪
• روسیه: کمتر از ایران
عراق
• میلگرد: 10٪
• نبشی/ناودانی: 8–10٪
• لوله و قوطی: 5–10٪
• ترکیه: تعرفه ترجیحی
افغانستان
• میلگرد، نبشی، لوله: 0–5٪
• وضعیت برابر با ایران
ترکیه
• تعرفه بالا برای تمام اقلام
• تعرفه ترجیحی برای روسیه
عمان
• همه اقلام: 5٪
• ترجیحی برای امارات/قطر
قطر
• همه اقلام: 5٪
• ترجیحی برای ترکیه
کویت
• میلگرد: 5–8٪
• سایر اقلام: 5٪
• ترجیحی برای امارات
امارات
• همه اقلام: 5٪
• وضعیت برابر با ایران
پاکستان
• میلگرد: 10٪
• نبشی/ناودانی: 8٪
• لوله و قوطی: 8–10٪
• ترجیحی برای چین/ترکیه
جمعبندی:
حتی اعضای اوراسیا (مثل ارمنستان) برای ایران تعرفه دارند، اما برای روسیه صفر است.
کشورهای خلیج فارس برای ایران ۵٪ ولی برای ترکیه و امارات تعرفه ترجیحی دارند.
عراق و پاکستان بیشترین تعرفه را دارند.
گرجستان و افغانستان کمترین تعرفه (بازار آزاد).
پیشنهادات انجمن فولاد آذربایجان:
وزارت امور خارجه با هماهنگی سفارتخانهها، مذاکرات تعرفهای با کشورهای هدف را در اولویت قرار دهد.
وزارت صمت و سازمان توسعه تجارت برای گسترش موافقتنامههای ترجیحی جدید اقدام کنند.
دولت با سیاست جلوگیری از خامفروشی (شمش و بیلت) و تشویق صادرات محصولات نهایی فولادی، از صنایع داخلی حمایت کند.
مجلس شورای اسلامی با تصویب مشوقهای صادراتی و کاهش موانع تعرفهای، مسیر صادرات فولاد ایران را تقويت نمايد.
